เมื่อพูดถึง เขาดิน หรือ สวนสัตว์ดุสิต น้อยคนนักที่จะไม่รู้จัก และเชื่อว่าหลายคนต้องเคยไปสัมผัสกับบรรยากาศสวนสัตว์ที่อยู่ใจกลางเมือง แต่ล่าสุดทางเขาดินก็ได้ประกาศว่า จะเปิดให้บริการถึงสิ้นเดือนสิงหาคมนี้เท่านั้น ซึ่งทำเอาหลายคนตกอกตกใจและใจหายไปตาม ๆ กัน วันนี้เรามี 6 เรื่อง เกี่ยวกับเขาดิน หรือสวนสัตว์ดุสิต มาฝากกัน
ย้อนความทรงจำ ‘เขาดิน’
กว่าจะมาเป็น ‘สวนสัตว์เขาดิน’
แต่เดิมที่แห่งนี้อยู่ในเขตพระราชฐานพระราชวังดุสิต เป็นพระราชอุทยานส่วนพระองค์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 สร้างขึ้นเมื่อปี 2483 เพื่อใช้เป็นที่เสด็จประพาส ทรงพระเกษมสำราญส่วนพระองค์ จนกระทั่งรัชกาลที่ 5 เสด็จสวรรคต พระราชอุทยานแห่งนี้ก็ถูกทิ้งร้างเป็นเวลาหลายสิบปี
ต่อมาใน พ.ศ. 2481 สมัยรัชกาลที่ 8 จอมพล ป. พิบูลสงคราม ได้กราบบังคมทูลขอพระราชที่ดินบริเวณสวนดุสิตซึ่งและทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้เทศบาลนครกรุงเทพฯ รับเขาดินวนา สนามเสือป่า และสวนอัมพร มาจัดเป็นสวนสาธารณะ และใช้ชื่อว่า “สวนสัตว์ดุสิต” เป็นสวนสัตว์แห่งแรกในประเทศไทยในวันที่ 18 มีนาคม พ.ศ. 2481
และจากนั้นก็มีการ ย้ายกวางดาว และสัตว์ชนิดต่างๆ มาจากสวนอัมพร และ ย้ายสัตว์บางชนิด เช่น จระเข้ ลิง จากสวนสราญรมย์ มาไว้ที่เขาดิน และได้ขอให้ทางสำนักพระราชวัง ส่งช้างหลวงมาให้ประชาชนได้ชมในวันอาทิตย์อีกด้วย
‘เขาดินวนา’ มีที่มาจากอะไร
ในการสร้างอุทยานส่วนพระองค์นั้น มีการขุดสระน้ำใหญ่ คูคลองระบายน้ำ จึงมีการนำดินที่ขุดขึ้นมามากองเป็นเนินเขา เรียกว่า ‘เขาดิน’ และรอบ ๆ เขาดินมีปลูกลงพรรณไม้นานาชนิด เป็นสวนพฤกษชาติส่วนพระองค์ เรียกว่า ‘วนา’ จึงกลายมาเป็น ‘เขาดินวนา’
ต้นสักทองอายุกว่า 100 ปี
หลายคนที่เคยไปเขาดินอาจจะเคยได้เห็นกับต้นสักที่ดูพิเศษกว่าต้นไม้อื่น ๆ เพราะเป็นต้นสักที่สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 5 ได้ทรงปลูกร่วมกับเจ้าชายวัลดิมา พระราชโอรสของพระเจ้าคริสเตียนที่ 8 แห่งเดนมาร์ก เมื่อวันที่ 3 มกราคม พ.ศ. 2443 เพื่อเป็นอนุสรณ์ถึงความสัมพันธ์อันดีระหว่างสยามกับเดนมาร์ก ซึ่งอยู่บริเวณสวนพฤกษชาติส่วนพระองค์ หรือเขาดินวนา
Unseen Thailand ในสวนสัตว์เขาดิน
หลุมหลบภัย ในเขาดิน ถูกสร้างขึ้นในปี พ.ศ. 2484 สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 เพื่อเป็นที่หลบภัยของประชาชนที่มาเที่ยว รวมถึงประชาชนที่อยู่ในระแวกนั้น ให้ใช้เป็นที่หลบภัยจากระเบิดของฝ่ายพันธมิตร ในปัจจุบันหลุมหลบภัยแห่งนี้ถือเป็นหลุมหลบภัยที่ยังคงสภาพสมบูรณ์ที่สุดในประเทศไทย และได้เป็น 1 ใน Unseen Thailand ด้วย
น้ำท่วมครั้งใหญ่
เมื่อ พ.ศ. 2485 กรุงเทพฯ เกิดน้ำท่วมครั้งใหญ่ สวนสัตว์เขาดินได้รับความเสียหายเป็นอย่างมาก สัตว์หลายชนิดสูญหาย ว่ายน้ำหนีออกไป จึงต้องหยุดบริการประชาชนระยะเวลาหนึ่ง
ปิดตำนานเขาดิน
สวนสัตว์ดุสิต หรือเขาดิน จะเปิดให้บริการถึงวันที่ 31 สิงหาคมนี้ และจะทำการย้ายไปที่แห่งใหม่ ส่วนสาเหตุที่ต้องย้านก็เพราะ บริเวณนั้นมีความคับแคบ สัตว์กว่า 1,600 ตัวต้องอยู่กันอย่างแออัด และยังเป็นเขตพระราชฐานเดิม จึงได้มีแผนการจะย้ายมาเป็น 20 ปีแล้ว
ส่วนที่แห่งใหม่ที่คลอง 6 ต.รังสิต อ.ธัญบุรี จ.ปทุมธานี เป็นพื้นที่ที่ในหลวงรัชกาลที่ 10 ทรงพระราชทานโฉนดที่ดิน 300 ไร่ เพื่อสร้างสวนสัตว์แห่งใหม่ ซึ่งมีขนาดใหญ่กว่าเขาดินถึง 3 เท่า ได้ยินแบบนี้แล้วก้โล่งใจกันแล้วใช่มั้ยล่ะ น้อง ๆ จะได้อยู่กันแบบสบาย ๆ ไม่ต้องไม่แออัด ไม่ต้องสูดดมมลพิษ นอนฟังเสียงแตร เหมือนตอนอยู่ที่เขาดินกันอีกต่อไปแล้ว
ขอบคุณข้อมูลจาก: dusit.zoothailand, facebook DusitzooThailand, ngthai
Written by: Typrn
