ที่มา ภาพประวัติศาสตร์ ยายตุ้ม ถวายดอกบัว ในหลวง ร.9

ภาพแห่งความประทับใจที่เชื่อว่าหลายคนเคยเห็นและซาบซึ้ง คือภาพที่ “คุณยายตุ้ม จันทนิตย์ ถวายดอกบัว ในหลวง ร.9” ในหลวง รัชกาลที่ ๙ ทรงก้มโน้มพระองค์ ใกล้ชิดกับคุณยาย ซึ่งภาพดังกล่าวถูกบันทึกโดย ‘คุณอาณัติ บุนนาค’ หัวหน้าส่วนช่างภาพประจำพระองค์ และกลายเป็นภาพประวัติศาสตร์ที่แทนคำพูดและความรู้สึกของประชาชนชาวไทยได้อย่างชัดเจน

ภาพประวัติศาสตร์ ยายตุ้ม ถวายดอกบัว ในหลวง ร.9

โดยภาพประวัติศาสตร์นี้ได้ปรากฎอยู่บน ‘ธนบัตร ใบละ 1000 บาท’ ซึ่งทางเพจ The King of Thailand และเว็บไซต์ nakhonphanom.go.th ได้บอกเรื่องราวที่มาของภาพแห่งประวัติศาสตร์นี้ว่า ย้อนกลับไปบนเส้นทางเสด็จพระราชดำเนินทางสามแยกชยางกูร- เรณูนคร ตำบลพระกลางทุ่ง อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม ช่วงบ่ายของวันที่ 13 พฤศจิกายน พ.ศ.2498 เนื่องในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ 9 เสด็จพระราชดำเนินเยี่ยมพสกนิกรภาคอีสานเป็นครั้งแรก

คุณยายตุ้ม จันทนิตย์ หญิงชราวัย 102 ปี (เกิดเมื่อปีพทุธศักราช 2396) อาศัยอยู่ที่ บ้านธาตุน้อย ตำบลพระกลางทุ่ง อำเภอธาตุพนม ห่างจากจุดที่ทางราชการกำหนดให้เป็นจุดรับเสด็จ ประมาณ 700 เมตร จากคำบอกเล่าของ นางเพ็ง จันทนิตย์ (ลูกสะใภ้) และนางหอม แสงพระธาตุ (น้องสาวของนางเพ็ง) ได้ความว่า ‘ลูกหลานได้นำคุณยายตุ้มไปรอบรับเสด็จตั้งแต่เช้าโดยนางหอมฯ เป็นผู้จัด “ดอกบัวสีชมพู” ให้แก่คุณยายจำนวน 3 ดอก เพื่อนำขึ้นจบบูชาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และพาออกไปรอเฝ้ารับเสด็จที่แถวหน้าสุดเพื่อให้ได้ใกล้ชิดเบื้องพระยุคลบาทมากที่สุดเท่าที่จะมากได้’

คุณยายตุ้ม ไปรอรับเสด็จพร้อมดอกบัวสายสีชมพูจำนวน 3 ดอก ตั้งแต่เช้าจนบ่าย แสงแดดแผดเผาจนดอกบัวสายในมือเหี่ยวโรย แต่หัวใจความจงรักภักดีของหญิงชรายังคงเบิกบาน เมื่อในหลวงเสด็จมาถึง ตรงมาที่คุณยายได้ยกดอกบัวสายโรยราสามดอกนั้น ขึ้นจนเหนือศีรษะ แสดงความจงรักภักดีอย่างสุดซึ้ง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงโน้มพระองค์ลงมาจนพระพักตร์ เกือบชิดกับศีรษะของคุณยาย ทรงแย้มพระสรวลอย่างอ่อนโยน พระหัตถ์แตะมือกร้านคล้ำของเกษตรกรชาวภาคอีสานอย่างนุ่มนวล ไม่มีใครรู้ว่าทรงกระซิบคำใดกับคุณยาย แต่แน่นอนว่า คุณยายไม่มีวันลืมเช่นเดียวกับที่ในหลวงไม่ทรงลืมราษฎรคนสำคัญที่ทรงพบริม ถนนวันนั้น

ภาพจาก: oknation.nationtv.tv

หลังจากที่พระองค์เสด็จพระราชดำเนินกลับกรุงเทพฯ แล้ว ทางสำนักพระราชวังได้ส่งภาพรับเสด็จของคุณยายตุ้ม พร้อมพระบรมรูปหล่อด้วยปูนพาสเตอร์ ผ่านมาทางอำเภอธาตุพนม เพื่อให้คุณยายตุ้มไว้เป็นที่ระลึกพระมหากรุณาธิคุณอันหาที่สุดมิได้นี้ อาจมีส่วนชุบชูชีวิตให้คุณยายอายุยืนยาวขึ้นอีกด้วย ความสุขต่อมาอีก 3 ปี เต็มๆ โดยคุณยายตุ้ม จันทนิตย์ ถึงแก่กรรมเมื่อปี พ.ศ. 2501

ภาพจาก: mblog.manager.co.th, bloggang.com

หลังจากนั้นลูกหลานได้สร้าง’ธาตุเจดีย์บรรจุอัฐิคุณยายตุ้ม จันทนิตย์ ไว้ ณ หน้าบ้านเลขที่ 22 หมู่ที่ 11 ตำบลพระกลางทุ่ง อำเภอธาตุพนม จังหวัดนครพนม’ ในบริเวณพื้นที่ 2 งาน โดยยกผืนดินดังกล่าวให้เป็นที่สาธารณประโยชน์ สมบัติของแผ่นดิน

ขอบคุณภาพและข้อมูลจาก เพจ The King of Thailand, nakhonphanom.go.th