เกร็ดน่ารู้ที่วันนี้เราจะเอามาฝากเพื่อนๆ กันนั้น เป็นเรื่องใกล้ตัวที่เราอาจจะได้เห็นได้ยินกันอยู่บ่อยๆ แต่จะมีใครที่รู้ว่า “ระบบการเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา” นั้นมีความสำคัญอย่างไร? และมีขั้นตอนอย่างไรบ้าง? โดยในทุกๆ 4 ปี ประชาชนชาวอเมริกามีหน้าที่ที่สำคัญในการออกเสียงเลือกตั้งประธานาธิบดีคนต่อไปของสหรัฐฯ แต่ระบบการเลือกตั้งของสหรัฐอเมริกานั้นซับซ้อนกว่าของประเทศอื่นๆ ส่วนใหญ่ประชากรทุกคนของประเทศสามารถออกเสียงเลือกผู้สมัครที่ต้องการเพื่อเป็นประธานาธิบดี หรือนายกรัฐมนตรีได้โดยตรง แต่การเลือกตั้งประธานาธิบดีของสหรัฐฯ เป็นการออกเสียงทางอ้อม โดยขั้นตอนการเลือกตั้งประธานาธิบดีของสหรัฐอเมริกา มีดังนี้
ระบบการเลือกตั้ง ประธานาธิบดีสหรัฐอเมริกา
1. เริ่มต้นจากในแต่ละรัฐของอเมริกาจะมีการจัดการเลือกตั้งย่อยเพื่อหาตัวแทนของพรรคเพื่อเข้าชิงตำแหน่งประธานาธิบดี
2. ในแต่ละรัฐจะมีคณะผู้เลือกตั้ง หรือ Electoral College ซึ่งจะเป็นตัวแทนในการออกเสียงเลือกตั้งประธานาธิบดีแทนประชาชนในรัฐนั้นๆ โดยจำนวนคณะผู้เลือกตั้งของแต่ละรัฐจะมาจากตัวแทนตามจำนวนของเขตการปกครอง (district) ของแต่ละรัฐ และคณะวุฒิสภาอีก 2 คน
ยกตัวอย่างเช่น มลรัฐแคลิฟอร์เนียมี 53 เขตการปกครอง คณะผู้เลือกตั้งของมลรัฐแคลิฟอร์เนียจึงมี 55 คน (53 + 2) โดยรวมแล้วคณะผู้เลือกตั้งจากทุกรัฐจะมีจำนวนรวมทั้งสิ้น 538 คน ซึ่งมาจากตัวแทนตามจำนวนเขตการปกครอง 438 คน + วุฒิสภา 100 คนนั่นเอง
3. ในวันอังคารแรกหลังจากวันจันทร์แรกของเดือนพฤศจิกายนในทุกๆ 4 ปี ประชาชนที่มีสิทธิออกเสียงเลือกตั้ง โดยจะต้องเดินทางไปที่ศูนย์เลือกตั้งเพื่อเลือกผู้สมัครตำแหน่งประธานาธิบดีที่ตนชอบ และผู้สมัครจากพรรคเล็กอื่นๆ อีก 2 คน
4. การออกเสียงของประชาชนเป็นการแสดงเจตนาแก่คณะผู้เลือกตั้งในรัฐของตนว่า อยากจะให้คณะผู้เลือกตั้งออกเสียงเลือกตั้งไปในทิศทางใด ทั้งนี้ผลจากการเลือกตั้งในเดือนพฤศจิกายนนี้ เป็นการคำนวณจากการคำนวณเสียงของคณะผู้เลือกตั้งของแต่ละรัฐที่จะไปยังผู้สมัครคนนั้นๆ ประชาชนสามารถทราบผลอย่างไม่เป็นทางการหลังจากการเปิดการเลือกตั้งประมาณ 12 ชม. หรือเมื่อมลรัฐแคลิฟอร์เนียซึ่งเป็นรัฐสุดท้ายนับคะแนนเสร็จสิ้นลงน่นเอง
5. ขั้นตอนต่อไปเป็นการเลือกตั้งของคณะผู้เลือกตั้งและเป็นการออกเสียงเลือกตั้งประธานาธิบดีอย่างเป็นทางการ หรือที่เรียกว่า National Convention โดยคณะผู้เลือกตั้งจะมารวมตัวกัน เพื่อออกเสียงเลือกผู้สมัครที่ประชาชนข้างมากในรัฐของตนเลือกไว้ ผู้สมัครคนใดที่ได้เสียงจากคณะเลือกตั้งมากกว่าครึ่งหนึ่งของ 538 เสียง (270 เสียง) ก่อน ผู้นั้นจะเป็นผู้ชนะ แม้ว่าในประวัติศาสตร์ยังไม่มีการเลือกตั้งครั้งใดที่ผลเลือกตั้งอย่างเป็นทางการจะพลิกผันจากผลการเลือกตั้งในเดือนพฤศจิกายน แต่ถึงอย่างนั้นคณะผู้เลือกตั้งก็มีสิทธิเสรีในเลือกผู้สมัครซึ่งอาจจะเป็นคนเดียวกันกับที่ประชาชนต้องการหรือไม่ก็ได้
6. วันที่ 20 มกราคม หรือ Inauguration Day เป็นวันที่ประธานาธิบดีขึ้นรับตำแหน่งและเริ่มปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่งประธานาธิบดีอย่างเป็นทางการ
ที่มา : www.ostc.thaiembdc.org
ภาพประกอบ : wikipedia
