ทรัพย์สินฝ่ายพระมหากษัตริย์ ประกอบด้วย ทรัพย์สินส่วนพระองค์ และ ทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ โดยมีสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ (Crown Property Bureau หรือ CPB) เป็นนิติบุคคล มีหน้าที่จัดการ ดูแลรักษา จัดหาผลประโยชน์ และดำเนินการอื่นใดอัน ตามที่พระมหากษัตริย์ทรงมอบหมาย
สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์
สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ยกสถานะขึ้นเป็นนิติบุคคล เมื่อปีวันที่ 18 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2491 มีหน้าที่ดูแลรักษาและบริหารทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ที่กำหนดให้แยกต่างหากจากทรัพย์สินส่วนพระองค์ ซึ่งดูแลโดยสำนักงานจัดการทรัพย์สินส่วนพระองค์ และทรัพย์สินส่วนสาธารณสมบัติของแผ่นดิน ซึ่งอยู่ในความดูแลของสำนักพระราชวัง
ทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ได้รับการยกเว้นภาษีอากร มีทรัพย์สินโดยเฉพาะหุ้นและที่ดินมีมูลค่ากว่า 990,000 ล้านบาท ในปี 2548 คณะกรรมการกฤษฎีกาวินิจฉัยว่า สำนักงานฯ มีฐานะเป็นเอกชน แต่เป็นหน่วยงานของรัฐ เพราะ “สถาบันพระมหากษัตริย์ก็เป็นส่วนหนึ่งของรัฐด้วย”
ทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ กับ ทรัพย์สินส่วนพระองค์ ไม่เหมือนกัน
ทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ คือ ทรัพย์สิน (เงิน ของมีค่า ที่ดิน การลงทุน ฯ) ประจำผู้ดำรงตำแหน่งพระมหากษัตริย์ (ไม่ใช่การตกทอดในครอบครัว) โดยตกทอดมาจาก “ราชวงศ์จักรี” ตั้งแต่รัชกาลที่ 1 ต่อมา เมื่อเปลี่ยนแปลงการปกครอง (สมัยรัชกาลที่ 7) จึงยึดมาเป็นของกลางของแผ่นดิน แต่ให้เกียรติพระเจ้าอยู่หัวแต่งตั้งเจ้าหน้าที่ มาบริหารทรัพย์สิน เพื่อประโยชน์โดยรวม (มิใช่นำมาใช้ตามพระราชอัธยาศัย) โดยมี รมต.กระทรวงการคลังเป็นประธาน
ทรัพย์สินส่วนพระองค์ คือ ทรัพย์ในบัญชีพระองค์เอง ซึ่งพระองค์นำไปใช้จ่ายส่วนพระองค์ ดังนั้น สื่อต่างประเทศที่นับทรัพย์สินของพระองค์จนติดอันดับโลก คงจะบิดเบือนตรงที่นับรวมเอาทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์เข้าไปด้วย
ส่วนที่เกี่ยวข้องกันสองส่วนนี้คือ เงินบางส่วนจากทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ จะนำถวายเป็นทรัพย์สินส่วนพระองค์
ส่วนสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ได้รับการยกเว้นภาษี (เช่นเดียวกับการบริหารทรัพย์สินของแผ่นดิน) แต่เสียภาษีจากรายได้การลงทุนอื่นๆ
กิจการเพื่อสังคม
การสนับสนุนเพื่อการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน
1.1 โครงการปะการังเทียมร่วมกับกรมประมง
1.2 โครงการ NSTDA Chair Professor ร่วมกับ สวทช.
– โครงการด้านโรคติดเชื้อชนิดเฉียบพลันและเรื้อรัง
1.3 การส่งเสริมทุนการศึกษาแก่เด็กนักเรียนในพื้นที่ของสำนักงานทรัพย์สินฯ ทั้งส่วนกลาง ส่วนภูมิภาค
– ทุนประเภทเต็มจำนวน
– ทุนการศึกษาของเยาวชนตามแนวพระราชดำริสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
1.4 กิจกรรมเสริมสร้างความสัมพันธ์ของนักเรียนทุน (ค่าย) และการพัฒนานักเรียนทุน
1.5 ทุนการศึกษาแก่หน่วยงานภาคีที่สำคัญ เช่น มณฑลทหารบกที่ 22 สำนักงานผู้ช่วยเลขาธิการมหารบก ค่ายสรรพสิทธิประสงค์ จังหวัดอุบลราชธานี มูลนิธิกฤตานุสรณ์ มหาวิทยาลัยศิลปากร
โครงการทางสังคมอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
สนับสนุนมูลนิธิชัยพัฒนา , สนับสนุนมูลนิธิโครงการหลวง , สนับสนุนมูลนิธิพระดาบส , สนับสนุนมูลนิธิส่งเสริมศิลปาชีพ , สนับสนุนมูลนิธิสายใจไทย , โครงการปรับปรุงและพัฒนาโรงงานหลวงอาหารสำเร็จรูปที่ 3 (เต่างอย) จังหวัดสกลนคร, การบริหารจัดการ พิพิธภัณฑ์โรงงานหลวงที่ 1 (ฝาง) , โครงการพัฒนาเกษตรกรและยุวเกษตรกรบนผืนดินพระราชทานเพื่อการเกษตร ร่วมกับ สปก.และ มก. , โครงการสถานีวิทยุจราจรเพื่อสังคม , สนับสนุนกิจการของสถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (NIDA)
การส่งเสริมศิลปะ วัฒนธรรม และการอนุรักษ์
ได้แก่
- การสนับสนุนโครงการของประชาคมฟื้นฟูวัฒนธรรมบางลำพู
- การสนับสนุนการจัดกิจกรรมงานประเพณีสงกรานต์วิสุทธิกษัตริย์ ปี 2557
- การสันบสนุนมูลนิธิศาลาเฉลิมกรุง (โขน) และโครงการปรับปรุงโรงมหรสพหลวงศาลาเฉลิมกรุง
- การสนับสนุนโครงการโขนสัญจร
- การสนับสนุนกองทุนนาฏดุริยางคศิลปไทย
- การสนับสนุนศูนย์รักษ์ศิลป์
- การสนับสนุนวงดนตรีเฉลิมราชย์
- การส่งเสริมและสนับสนุนกิจกรรมเพื่ออนุรักษ์มรดกศิลปวัฒนธรรมของสมาคมอิโคโมสไทย
การพัฒนาเยาวชนและการกีฬา
การพัฒนาชุมชน
โครงการที่เกี่ยวเนื่อง หรือสนับสนุน สถาบันพระมหากษัตริย์และสถาบันศาสนา
โครงการบูรณปฏิสังขรณ์หอพระธรรมมณเฑียรวัดกัลยาณมิตร , โครงการบูรณปฏิสังขรณ์เทวสถานโบสถ์พราหมณ์
ไม่เพียงแต่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเท่านั้น พระบรมวงศ์ทุกพระองค์ล้วนมีพระราชหฤทัยทรงห่วงใยความเป็นอยู่ของปวงพสกนิกร ทรงริเริ่มโครงการจำนวนมากเพื่อประโยชน์ของประชาชน ซึ่งสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ได้ร่วมเป็นส่วนหนึ่งในการสนับสนุนมาอย่างต่อเนื่อง
- มูลนิธิพระบรมราชานุสรณ์ พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ในพระบรมราชูปถัมภ์
- มูลนิธิอนุรักษ์พระราชวังพญาไท
- โครงการเพื่อสนับสนุนกิจการโรงพยาบาลศิริราชและโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์
- มูลนิธิพระราชนิเวศน์มฤคทายวันมูลนิธิพระบรมราชานุสรณ์ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ในพระบรมราชูปถัมภ์
- อุทยานเฉลิมพระเกียรติ์สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี
- กองทุนศาสตราจารย์เกียรติยศ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช สาขาศัลยศาสตร์จำเพาะ (His Majesty King Bhumibol Adulyadej Distinguished Professorship Specialized Surgery)
- สนับสนุนหอศิลป์สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิตติ์ พระบรมราชินีนาถ (The Queen’s Gallery)
- มูลนิธิสวนสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิตติ์ฯ
- สนับสนุนสวนปทุมวนานุรักษ์สนับสนุนโรงพยาบาลพหลพลพยุหเสนา
- สนับสนุนโรงพยาบาลสมเด็จพระยุพราช
- มูลนิธิสถาบันโรคไตภูมิราชนครินทร์
- สนับสนุนคลินิกศูนย์แพทย์พัฒนาโครงการอนุรักษ์และทำนุบำรุงศาสนสถาน อันเกี่ยวเนื่องกับสถาบันพระมหากษัตริย์และการเผยแผ่ศาสนา
การสนับสนุนองค์กรที่ทำดีเพื่อสังคม
- มูลนิธิโรงพยาบาลบ้านแพ้ว(การให้บริการจักษุแพทย์เคลื่อนที่ ทั้งในประเทศ-ต่างประเทศ และให้บริการทันตกรรมเคลื่อนที่)
- พิพิธภัณฑ์สถาบันพระปกเกล้า
- มูลนิธิบ้านครูน้อย
ข้อมูลจาก http://www.crownproperty.or.th
เที่ยววังลดาวัลย์ หรือ วังแดง
ที่ตั้ง สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ในปัจจุบัน
วังลดาวัลย์ หรือ วังแดง วังเก่ากว่า 100 ปี สถาปัตยกรรมยุควิคตอเรีย ตั้งอยู่ติดถนน 3 ด้าน คือ ถนนประชาธิปไตย ถนนลูกหลวงและถนนราชสีมา ได้รับรางวัลอาคารอนุรักษ์ดีเด่น ปี พ.ศ. 2525
การเปิดเผยข้อมูล
สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ ของไทย ก็มีการเปิดเผยข้อมูลมากขึ้นเช่นกัน ด้วยระบุวัตถุประสงค์ที่กว้างกว่า เป็นการบำรุงสาธารณสมบัติ และจัดทำรายงาน ที่สื่อต่างๆ สามารถเปิดอ่านได้ที่ เว็บไซต์ ทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ www.crownproperty.or.th
ที่มา News.MThai.com , สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ , ภาพ Pantip.com Anna Sonata
แนะนำ
