สมัยปัจจุบัน หน่วยเรียกเงินคือเป็นบาท ในสมัยอยุธยานั้นมีทั้ง เฟื้อง ตำลึง สลึง เบี้ย แต่ละหน่วย เมื่อเทียบกับเงินในยุคปัจจุบันจะมีมูลค่าเท่าไร มีเกร็ดความรู้เรื่องนี้มาฝากค่ะ
เงินสมัยอยุธยา เทียบกับ เงินในปัจจุบัน
การใช้เงินนั้น เริ่มมีมาก่อนกำเนิดอยุธยา ซึ่งมีรูปแบบคล้ายกำไรมือ จนมาถึงสมัยอยุธยาได้มีวิวัฒนาการรูปลักษณะของเงินให้มีขนาดกะทัดรัดใช้งานง่ายคล้ายตัวด้วงขดอยู่ มาตราเงินที่ใช้ในสมัยอยุธยามีทั้ง บาท สองสลึง เฟื้อง สองไพและไพ ส่วนเงินปลีกย่อยใช้เบี้ย ตราที่ประทับมีตราจักรเป็นตราประจำแผ่นดิน ส่วนตราประจำรัชกาลมีหลายรูปแบบ เช่น ตราช้าง ตราบัว ตราพุ่มดอกไม้ ตรากระต่าย ตราพุ่มข้าวบิณฑ์ ตราช่ออุทุมพร ตราราชวัตร ตราพระซ่อมดอกไม้ ตราสมอ ตราหางหงส์ และตราครุฑ มีบางตราที่ยังไม่ทราบว่าเป็น ของรัชกาลใด
เงินตราสมัยอยุธยาที่นิยมใช้
เงินพดด้วง
เงินพดด้วง เงินที่มีตราประทับ และมีค่าสูง ทำจากโลหะเงิน ได้มาจากการค้ากับต่างประเทศ เนื่องจากมีมูลค่าสูงเกินไปไม่เหมาะสมแก่ค่าครองชีพ ไม่สะดวกกับการใช้ จึงผลิตขึ้นน้อยมาก และมีเฉพาะในสมัยอยุธยาตอนต้นเท่านั้น
เบี้ย
เบี้ย เงินตราที่มีค่าต่ำที่สุด และเรียกได้ว่าเป็นเงินสามัญที่ทุกคนสามารถมีและ เป็นเจ้าของได้ กฎหมายจึงกำหนดการ ปรับเบี้ยจากผู้ที่ทำผิด ต่เบี้ยที่เป็นเปลือกหอย เป็นสิ่งที่ไม่ทนทานมักแตกหักกะเทาะเสียหายได้ง่ายความต้องการหอยเบี้ยจึงมีอยู่เสมอ ดังนั้น ในบางครั้งที่ไม่มีพ่อค้านำหอยเบี้ยเข้ามาขายจนเกิดขาดแคลนเบี้ยขึ้น ทางการจึงต้องจัดทำเงิน ตราชั้วคราวขึ้นใช้แทน โดยทำด้วยดินเผามีขนาดเล็ก ตีตรารูปกินรี ราชสีห์ ไก่ และกระต่ายขึ้น ในรัชกาลสมเด็จพระเจ้าบรมโกศ (พ.ศ. ๒๒๗๖-๓๒๐๑) เรียกว่า “ประกับ”
นอกจากนี้ยังมี ไพและกล่ำ ทำมาจากโลหะ ไม่ใช่เงิน และเงินปะกับ เงินปลีกที่ทำด้วยดินเผา ใช้แทนเบี้ยเมื่อยามขาดแคลน
ระบบมาตราเงินที่สำคัญในสมัยอยุธยา
1 ชั่ง เท่ากับ 20 ตำลึง
1 ตำลึง เท่ากับ 4 บาท
1 บาท เท่ากับ 4 สลึง
2 สลึง เท่ากับ 1 เฟื้อง
1 เฟื้อง เท่ากับ 4 ไพ
1 เฟื้อง เท่ากับ 50 สตางค์
1 ไพ เท่ากับ 100 เบี้ย
2 กล่ำ เท่ากับ 1 ไพ
เมื่อเทียบกับเงินในปัจจุบันเป็นมูลค่าเท่าไร
1 ชั่ง=80 บาท
1 ตำลึง= 4บาท
1 สลึง= 1/4 บาท หรือ 25 สตางค์
1 เฟื้อง = 1/8 บาท หรือ 12.5 สตางค์
1 เบี้ย = 1/6400 บาท หรือเท่ากับ 0.015625 สตางค์
ข้อมูลจาก: xanacakrxyuthy/matr, www.royalthaimint.net, www.wangdermpalace.org