ภาพและข้อมูล สัตว์ทรงเลี้ยง ในหลวงรัชกาลที่ 9

ในมุมหนึ่งที่เราได้เห็นจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ในหลวงรัชกาลที่ 9 นั้น พระองค์ได้มีสัตว์ทรงเลี้ยงหลากหลายพันธุ์ ทั้ง หมา แมว ปลา ช้าง ลิง โดยในหลวงรัชกาลที่ 9 ได้ให้ชีวิตใหม่ๆ กับสิ่งมีชีวิตอื่นๆ อย่างน่าชื่นชมและควรเอาเป็นแบบอย่าง

ภาพและข้อมูล สัตว์ทรงเลี้ยง ในหลวงรัชกาลที่ 9

คุณติโต แมวทรงเลี้ยงที่ต่างประเทศ

แมวตัวแรกที่ทรงเลี้ยง ระหว่างประทับอยู่ที่สวิตเซอร์ เป็นแมวเพศผู้ พันธุ์วิเชียรมาศ ชื่อว่า คุณติโต / อ่าน เรื่องราวคุณติโต

สุนัขทรงเลี้ยง

บ๊อบบี้

“บ๊อบบี้” พันธุ์แจ็ครัสเซลล์เทอร์เรีย (Jack Russell Terrier) สุนัขที่ทรงเลี้ยงสมัยทรงพระเยาว์

คุณโจโฉ

เป็นสุนัขพันธ์เกรทเดน ทรงเลี้ยงเมื่อก่อน พ.ศ. 2500

คุณสุดหล่อ และ คุณหมามุ่ย สุนัขพันธุ์ดัลเมเชี่ยน

คุณซูซี่ และ คุณคุกกี้ เป็นสุนัขพันธุ์คอกเกอร์ สแปเนียล

คุณมะลิ

ในภาพนี้คุณมะลิให้นมคุณทองแดงด้วยนะคะ เห็นคุณทองแดงกันมั้ย

“คุณมะลิ” เป็นสุนัขข้างถนน ขนยาวสีขาว ที่หลุดเข้ามาผสมกับคุณสุดหล่อ และคุณหมามุ่ยจนตั้งท้อง และพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงรับสั่งให้เจ้าหน้าที่รับมาเลี้ยงดู และรักษาขี้เรื้อน คุณมะลิมีลูกกับคุณสุดหล่อและคุณหมามุ่ยจำนวน 9 สุนัข ทรงเสด็จพระราชดำเนินมาทรงถ่ายรูปลูกสุนัขทั้ง 9 ด้วยพระองค์ และพระราชทานให้กับข้าราชบริพาร

คุณทองกวาว

คุณทองกวาวและลูกๆ

ทองกวาว เป็นสุนัขจรจัดที่อยู่บริเวณร้านตัดผมแห่งหนึ่ง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ทรงนำมาเลี้ยงและมีลูกกับ คุณทองแท้ จำนวน 9 สุนัข เมื่อวันที่ 2 สิงหาคม พ.ศ. 2543 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๙ พระราชทานชื่อให้เป็นชื่อต้นไม้ที่มีคำว่า “ทอง” ผสมอยู่ และพระราชทานนามสกุลว่า เจริญเกศ

คุณทองกวาวมีลูกๆ ขื่อ คุณทองพันดุลย์ เพศผู้, คุณทองพันชั่ง เพศผู้, คุณทองมีดขูด เพศผู้ (ชื่อนี้มีความหมายว่า เป็นสุนัขตัวแรกที่ต้องใช้มีดผ่าออกมา), คุณโล่ห์ทอง เพศผู้, คุณทองเดือนห้า เพศผู้, คุณสร้อยทอง เพศเมีย (หรือ คุณทองเปี๊ยก เพราะมีตัวเล็กที่สุด), คุณทองชมพู เพศเมีย (ภายหลังเปลี่ยนเป็นทองอุไร), คุณทองเครือวัลย์ เพศเมีย, คุณทองเจิม เพศผู้ (ภายหลังเปลี่ยนเป็นสักทอง) (สุนัขตัวนี้มีขีดขาว ๆ ที่จมูก ต่อขึ้นมาถึงหน้าผาก เป็นรูปลิ่ม และมีจุดสีดำอยู่บนหัวเหมือนมีใครมาเจิมไว้ จึงพระราชทาน ชื่อ ว่า ทองเจิม)

คุณทองแดง

เป็นลูกของ “แดง” สุนัขจรจัดบริเวณซอยศูนย์แพทย์พัฒนา ถนนพระราม 9 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 ทรงนำมาเลี้ยงหลังจากเสด็จพระราชดำเนินไปเปิดศูนย์การแพทย์พระราม 9 และนายแพทย์คนหนึ่งนำคุณทองแดงมาทูลเกล้าฯ ถวายให้ทอดพระเนตร คุณทองแดงเกิดหลังลูกๆ ของคุณมะลิไม่กี่วัน และทรงยกให้คุณมะลิเลี้ยงดู คุณทองแดงเกิดเมื่อวันที่ 7 พฤศจิกายน พ.ศ. 2541 มีพี่น้องรวม 7 ตัว

คุณทองแดง มีลูกกับ คุณทองแท้ จำนวน 9 สุนัข เมื่อวันที่ 26 กันยายน พ.ศ. 2543 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 พระราชทานชื่อให้เป็นชื่อขนมที่มีคำว่า “ทอง” และพระราชทานนามสกุลว่า สุวรรณชาด ลูกๆ คุณทองแดง ได้แก่ คุณทองชมพูนุท เพศเมีย, คุณทองเอก เพศผู้, คุณทองม้วน เพศผู้, คุณทองทัต เพศผู้, คุณทองพลุ เพศผู้, คุณทองหยิบ เพศผู้, คุณทองหยอด เพศเมีย, คุณทองอัฐ เพศเมีย, คุณทองนพคุณ เพศผู้ / อ่านเรื่องราวและดูภาพคุณทองแดงเพิ่มเติม

คุณทองหลาง เป็นสุนัขเพศเมีย ที่เลี้ยงคู่กับคุณทองแดง

คุณทองแท้ เป็นสุนัขเพศผู้ พันธุ์บาเซนจิ ที่มีผู้นำเข้ามาจากเยอรมนีมาถวาย มีลูกกับคุณทองแดงและคุณทองกวาว

คุณทองเย็น (เพศเมีย) และ คุณทองอยู่ (เพศผู้) เป็นสุนัขพันธุ์บาเซนจิ ทั้งคู่ มีลูกสุนัข 7 สุนัข ในตระกูล “น้ำ” คือ คุณน้ำฝน, คุณน้ำชา, คุณน้ำตาล, คุณน้ำนวล, คุณน้ำฟ้า, คุณน้ำมันปาล์ม

คุณหิรัญวารี เพศเมีย มีลูกกับ คุณทองพลุ เมื่อวันที่ 17 มกราคม พ.ศ. 2547 จำนวน 6 สุนัข ในตระกูล “นิล” เป็นสุนัขเพศผู้ และมีสีดำทั้งหมด ได้แก่คุณนิลเอก, คุณนิลพานร, คุณนิลพัท, คุณนิลขัน, คุณนิลนนท์, คุณนิลเกสร

หลวงแจ่ม สุนัขพันธุ์เซนต์เบอร์นาร์ด

ชื่อเดิม “เซอร์เจมส์” ชื่อใหม่ “หลวงแจ่ม” ได้รับนามสกุลใหม่ว่า “ภักดี” ได้เข้าเฝ้าถวายตัวเมื่อ พ.ศ. 2541

คุณหลวงแจ่ม ภักดี เดิมเป็น สุนัขของคุณฉันทนา ศรีสวัสดิ์ ซึ่งมีบ้านตั้งอยู่หน้า วังไกลกังวล โดยคุณฉันทนาได้ตั้งชื่อให้ว่า เจ้าเจมส์ ซึ่งมักจะแอบมุดรั้วลวดหนามเข้าไปในวังและบางครั้งเจ้าเจมส์แอบไปนอนตากแอร์ในครัวฝรั่ง จนเจ้าหน้าที่ต้องจูงกลับมาถึง 3 ครั้ง จนกระทั่งครั้งสุดท้ายเจ้าเจมส์ได้แอบมุดรั้วเข้าไปถึงเขตพระราชฐานชั้นใน จนเจ้าหน้าที่ต้องเข้ามาตักเตือน … หลังจากนั้นไม่นานพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชได้มีรับสั่งถามหาเจ้าเจมส์ คุณฉันทนาและเจ้าหน้าที่จึงได้นำเจ้าเจมส์ไปอาบน้ำทำความสะอาดและพาเข้าเฝ้าโดยได้อยู่ในวังไกลกังวลถึง 3 วัน

หลังจากนั้นคุณฉันทนาจึงตัดสินใจถวายเจ้าเจมส์ให้เป็นสุนัขทรงเลี้ยง พระองค์จึงพระราชทานนามให้เจ้าเจมส์ว่า คุณหลวงแจ่ม เนื่องจากชื่อเดิมของคุณหลวงแจ่มคือเจ้าเซอร์เจมส์ แต่เมื่อมาอยู่กับพระเจ้าแผ่นดินไทยจึงพระราชทานบรรดาศักดิ์แบบไทย พร้อมกับพระราชทานนามสกุลให้ว่า ภักดี สื่อถึงความจงรักภักดีของคุณหลวงแจ่ม

ต่อมาเมื่อคุณหลวงแจ่มมีลูกจึงได้พระราชทานลูกสุนัขเพศเมีย 1 สุนัขให้แก่ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี ซึ่งสมเด็จพระเทพ ฯ ได้พระราชทานนามให้ว่า คุณแปะฮวยอิ้ว

พระเศวตอดุลยเดชพาหนฯ / ช้างพลาย

พระเศวตอดุลยเดชพาหนฯ เป็นช้างพลายเผือกโทและช้างเชือกแรกของ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 เกิดในป่าเขตจังหวัดกระบี่เมื่อปี พ.ศ. 2494

ภายหลังพระราชวังเมืองตรวจสอบพบว่าเป็นช้างสำคัญ จึงนำมาเลี้ยงไว้ที่สวนสัตว์ดุสิต หลังจากนั้นมีอาการดุร้ายขึ้นจนควาญช้างควบคุมไม่ได้ แต่วันหนึ่งพระราชินีโปรดเกล้าฯ ให้นำพระเศวตอดุลยเดชพาหนฯ ไปยังโรงช้างต้น พระราชวังสวนจิตรลดา (ปี พ.ศ. 2519) กว่าจะนำไปได้ต้องใช้กำลังคนจำนวนมาก เพื่อควบคุมอาการอาละวาด แต่เมื่อพระเศวตอดุลยเดชพาหนฯก้าวเท้าเข้ามาในบริเวณพระราชวังก็เปลี่ยนท่าทีจากดุร้ายเป็นสงบเสงี่ยมทันที

นกขุนทอง

“เราได้เลี้ยงสัตว์กันหลายชนิด มีนกขุนทองตัวหนึ่งด้วย” บทความจากหนังสือ “เจ้านายเล็กๆ – ยุวกษัตริย์”

ลิงทรงเลี้ยง

เมื่อวันที่ 23 ธันวาคม ปี 2542 ในหลวงรัชกาลที่ 9 ทรงมีกระแสพระราชดำรัสแก่ประชาชนว่าพระองค์ทรงเลี้ยง “ลิง” ตัวหนึ่งที่มีชื่อว่า “คุณกะลา” เนื่องมาจากว่าเป็นลิงที่มีมือพิการจากการนำมือล้วงเข้าไปในกะลาที่มีคนเจาะรูทิ้งไว้ หลังจากนั้นจึงรับสั่งให้สัตวแพทย์ของสวนสัตว์ดุสิตนำลิงแสมมาเลี้ยงเป็นเพื่อนคุณกะลา โดยพระราชทานนามลิงเพศผู้ว่า “สมศักดิ์” เพศเมียชื่อ “สมศรี” ปัจจุบันคุณกะลาเสียชีวิตไปแล้ว จึงทำให้คุณสมศักดิ์และคุณสมศรีกลับมาอยู่ในการดูแลของสวนสัตว์ดุสิต (เมื่อปีพ.ศ. 2553)

ต่อมาในหลวงรัชกาลที่ ๙ ทรงทราบข่าวว่าที่จังหวัดเพชรบุรีมีลิงถูกมัดเท้าติดกับกาละมังจนเท้าเน่า จึงนำมาเลี้ยงในวังและพระราชทานชื่อว่า “คุณกะละมัง”

ปลานิล

เรื่องนี้หลายคนคงพอได้ยินมาบ้างว่า ในหลวงรัชกาลที่ ๙ ไม่ทรงเสวยปลานิล นั้นเพราะสมเด็จพระจักรพรรดิอะกิฮิโตะ ทรงจัดส่งทูลเกล้าถวายในหลวงรัชกาลที่ ๙ และพระองค์ทรงนำมาเพาะพันธุ์ในบ่อเลี้ยงของพระตำหนักสวนจิตรลดาเป็นองค์แรกของประเทศไทย

ภาพสัตว์ทรงเลี้ยง ในหลวงรัชกาลที่ 9

ที่พระราชวังไกลกังวล

ความฉลาดของ คุณทองแดง

เช่น เมื่อพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเรียกให้คุณทองแดงขึ้นเฝ้า เพื่อที่จะทรงชั่งน้ำหนัก แค่เพียงรับสั่งว่าทองแดงไปชั่งน้ำหนัก “คุณทองแดง” ก็จะทรงเดินขึ้นตาชั่ง หากตัวของ “คุณทองแดง” บังอยู่ “คุณทองแดง” ก็จะเบี่ยงตัวให้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงก้มลงทอดพระเนตรสเกลได้สะดวก

หรืออย่างเวลาที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จแปรพระราชฐานไปประทับที่พระตำหนักเปี่ยมสุข พระราชวังไกลกังวล และนำคุณๆ ไปด้วย … เมื่อเสด็จพระราชดำเนินลงมาเพื่อทรงออกกำลัง ตรงถนนบริเวณชายหาดซึ่งมีต้นมะพร้าวอยู่ เพียงรับสั่งว่า อ้อมต้นมะพร้าว คุณทองแดงก็จะวิ่งอ้อมต้นมะพร้าวทันที โดยไม่ต้องมีการสอน ในขณะที่คุณอื่นๆจะวิ่งเล่นสนุกสนานตามประสา

และเมื่อวิ่งอ้อมต้นมะพร้าวไปสักครึ่งต้น คุณทองแดงก็จะหยุดหันมามองพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ร.9 เหมือนจะถามว่าถูกไหมเพคะ ทำนองนั้น… พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวก็ทรงพยักพระพักตร์ หลังจากนั้นคุณทองแดงก็จะเดินหรือวิ่งต่อ

แล้วคุณทองแดงเป็นสุนัขที่ไม่เข้ามาเคลียคลอพระองค์ท่าน เวลาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนิน คุณทองแดงจะนำเสด็จอยู่หน้าพระองค์ท่าน … เวลาพระองค์ท่านประทับนั่ง คุณทองแดงก็จะนั่งหมอบอยู่ด้านหน้า ใช้สองขาหน้าเกยกันเหมือนคนกำลังหมอบคลาน เป็นท่านี้ตลอด แล้วหันหน้าออกไปด้านนอก คอยระแวดระวังด้านนอกอย่างเดียว”

“คุณทองแดง” จึงได้รับการตั้งฉายาว่าเป็น “สุนัขประจำรัชกาล”

เล่าโดยนายแพทย์นพกฤษณ์

ภาพนี้น่ารักมากๆ ค่ะ

“คุณทองแดงมีอุปนิสัย เรียบร้อย น่ารัก ฉลาด นอบน้อม และไม่ดื้อ ในตอนเย็นจะตามเสด็จฯ ทรงออกกำลังกายภายในตำหนักบ้าง และที่ชายทะเลบ้าง คุณทองแดงจะชอบการวิ่งเก็บของที่โยนให้ตามชายหาดเป็นพิเศษ”

มีกิริยามารยาทเรียบร้อย เจียมเนื้อเจียมตัว รู้จักที่ต่ำที่สูง เวลาเข้าเฝ้าฯ จะนั่งอยู่ต่ำกว่าเสมอ แม้จะทรงดึงตัวขึ้นมากอด แต่ทองแดงก็จะทรุดตัวลงหมอบกับพื้น และทำหูลู่อย่างนอบน้อม คล้ายกับแสดงอาการว่า ไม่อาจเอื้อม” … ร.ต.บุญสิงห์ คุ้มสกุล รองหัวหน้าชุดครูฝึกสุนัขทรงเลี้ยง ให้สัมภาษณ์