ความเป็นมาของ เพลงชาติลาว – เพงซาดลาว ประเทศลาว

อยากทราบเนื้อหาเพลงชาติลาวครับ และมีประวัติไหม อย่าง ไร – หนุ่มไทยลาว

ความเป็นมาของ เพลงชาติลาว – เพงซาดลาว

ตอบ หนุ่มไทยลาว

ศูนย์ลาวศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏสกลนคร ให้ข้อมูลสรุป ความได้ว่า…

เพลงชาติลาว หรือเพงซาดลาว มี 3 ฉบับ

โดยฉบับแรกประพันธ์ทั้งส่วนคำร้องและทำนองเมื่อ พ.ศ. 2484 โดย ดร.ทองดี สุน ทอนวิจิด ได้รับการรับรองให้เป็นเพลงชาติของราชอาณาจักรลาวอย่างเป็นทางการใน พ.ศ.2490

ส่วนฉบับที่ 2 แต่งขึ้นเมื่อพรรคประชาชนปฏิวัติลาวล้มล้างระบบกษัตริย์ พ.ศ.2518 ประพันธ์โดย ท่านสีซะนะ สีสาน

และฉบับที่ 3 พ.ศ. 2531 คือฉบับปัจจุบัน ใช้ทำนองของ ดร.ทองดี และคำร้องของท่านสีซะนะ

ย้อนไป พ.ศ.2484 เพลงชาติ ฉบับดร.ทองดี นำใช้ในช่วงซึ่งสถานการณ์ทางการเมืองของลาวมีเหตุการณ์ต่างๆ เกิดขึ้นมากมาย เริ่มจาก พ.ศ.2495 ลาวในหัวเมืองด้านตะวันออกเฉียงเหนือก่อการจลาจลต่อต้านการปกครองของฝรั่งเศส ภายใต้การสนับสนุนจากรัฐบาลกรุงฮานอย และเมื่อฝรั่งเศสแพ้สงครามที่ค่ายเดียนเบียนฟู ลาวจึงได้รับเอกราชอย่างสมบูรณ์ ฝรั่งเศสถอนกำลังออกจากประเทศซึ่งแตกแยกเป็น 2 ฝ่าย คือ ฝ่ายสนับสนุนระบบกษัตริย์ในนครเวียงจันทน์ (ฝ่ายขวา) กับฝ่ายขบวนการประเทศลาว (ฝ่ายซ้าย)

พ.ศ.2503 รัฐบาลผสมในนครเวียงจันทน์เริ่มสั่นคลอน เพราะความขัดแย้งระหว่างกลุ่มก่อรัฐประหารและกลุ่มต่อต้าน ขณะที่ฝ่ายขบวนการประเทศลาวก่อการจลาจลในภาคเหนือและภาคตะวันออก และ พ.ศ.2506 รัฐบาลคอมมิวนิสต์เวียดนามใช้เส้นทางโฮจิมินห์ในภาคตะวันออกของลาวเป็นเส้นทางส่งกำลังพลไปปราบปรามพวกต่อต้านคอมมิวนิสต์ในเวียดนามใต้ ตามด้วยกองกำลังอเมริกันเข้ามาปฏิบัติการลับในลาว ก่อนจะถอนตัวออกจากสงครามเวียดนาม การทำสงครามหลังฉากในประเทศลาวจึงต้องเลิกราไปด้วย

เพลงของ ดร.ทองดี เพลงชาติลาวขณะนั้น ถอดความภาษาไทยได้ดังนี้

“ชาติลาวตั้งแต่เดิมมา ขึ้นชื่อลือชาอยู่ในอาซี (เอเชียใน ภาษาฝรั่งเศส ลาวรับคำนี้มาใช้ตามฝรั่งเศสซึ่งเคยเป็นเจ้าอาณานิคมมาก่อน)

ชาวลาวผูกพันไมตรี ร่วมสามัคคีฮักห่อโฮมกัน (ชาวลาวมีจิตใจเป็นน้ำหนึ่งใจเดียวกัน)

รักชาติรักประเทศเรา รักเจ้าปกเกศเกศา โฮมฮักร่วมศาสนา แต่โบราณมารักษาดินแดน บ่ให้ชาติใดมารวน ราวีรบกวนยาดแย่งชิงเอา ใครขืนเข้ามาลู่วุ่นวาย สู้จนตัวตายต้านทานศัตรู ช่วยเชิดชูเลือดเนื้อเชื้อเผ่า ฟื้นฟูกู้เอาบรรเทาทุกข์กัน”

โดยเพลงนี้ใช้สมัยราชอาณาจักรลาว ระหว่าง พ.ศ.2484-2518

ต่อมา เมื่อพรรคประชาชนปฏิวัติลาวล้มล้างรัฐบาลระบอบกษัตริย์ในปี 2518 เพลงชาติลาวเปลี่ยนเนื้อเพลงเป็นฉบับที่แต่งโดยท่านสีซะนะ ประกาศใช้อย่างเป็นทางการวันที่ 2 ธันวาคม 2518 ซึ่งเป็นวันสถาปนาสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว (สปป.ลาว) เพลงชาติฉบับดังกล่าวใช้มาจนถึงปี 2531 รัฐบาลลาวจึงได้รับรองเพลงชาติ ซึ่งได้เปลี่ยนแปลงเนื้อเพลงมาเป็นเนื้อร้องฉบับปัจจุบัน

“ซาดลาวตั้งแต่ใดมา ลาวทุกถ้วนหน้าเซิดซูสุดใจ ฮ่วมแฮงฮ่วม จิดฮ่วมใจ สามัคคีกันเป็นกำลังเดียว เด็ดเดี่ยวพ้อมกันก้าวหน้า บูซาซูเกียดของลาว ส่งเสิมใซ้สิดเป็นเจ้า ลาวทุกซนเผ่าสะเหมอพาบกัน บ่ให้พวกจักกะพัดและพวกขายซาดเข้ามาลบกวน ลาวทังมวนซูเอกะลาดอิดสะละพาบของซาดลาวไว้ ตัดสินใจสู้ซิงเอาไซ พาซาดก้าวไปสู่ความวัดทะนา”

ถอดความภาษาไทยได้ว่า “ชาติลาวตั้งแต่ใดมา ลาวทุกถ้วนหน้าเชิดชูสุดใจ ร่วมแรงร่วมจิตร่วมใจ สามัคคีกันเป็นกำลังเดียว เด็ดเดี่ยวพร้อมกันก้าวหน้า บูชาชูเกียรติของลาว ส่งเสริมใช้สิทธิ์เป็นเจ้า ลาวทุกชนเผ่าเสมอภาพกัน ไม่ให้พวกจักรพรรดิ (บรรดาชาติต่างๆ ที่ทำตัวเป็นพวกลัทธิจักรวรรดินิยม ความหมายโดยเจาะจงลงไปคือสหรัฐอเมริกาและฝรั่งเศส) และพวกขายชาติเข้ามารบกวน ลาวทั้งมวลชูเอกราช อิสรภาพของชาติลาวไว้ ตัดสินใจสู้ชิงเอาชัย พาชาติลาวไปสู่ความวัฒนา”

คอลัมน์ รู้ไปโม้ด น้าชาติ ประชาชื่น nachart@yahoo.com